Zjawisko zatrudniania w Polsce cudzoziemców nie jest w żaden sposób niczym nowym. Rzeczywiście rynek pracy jest pełen obcokrajowców, którzy skutecznie zasilają zasoby kadrowe polskich przedsiębiorstw świadczących usługi w różnych obszarach. W związku z tym, że cudzoziemcy zatrudnieni na terenie Polski uzyskują u nas przychody, podlegają konkretnym, jasno określonym obowiązkom podatkowym. To, w jaki sposób będą oni rozliczeni, zależy od posiadanego przez nich statusu. Można mówić w tym przypadku o cudzoziemcach ze statusem rezydenta bądź nierezydenta.
Zatrudnienie obcokrajowca rezydenta w Polsce?
Aby cudzoziemiec miał status rezydenta w Polsce, musi spełniać szereg konkretnych kryteriów. Przede wszystkim musi być to osoba, która posiada miejsce zamieszkania na terenie naszego kraju. Przepisy podatkowe jasno mówią, że obcokrajowiec, by zostać rezydentem, musi mieć w Polsce centrum interesów życiowych, przez co rozumie się albo posiadanie bliskiej rodziny, albo prowadzenie własnej działalności. Okolicznością sprzyjającą w tej kwestii jest także pobyt obcokrajowca na terytorium RP przez więcej niż 183 dni w danym roku podatkowym.
Jeśli okazuje się, że dana osoba spełnia któreś z powyższych kryteriów, zyskuje wtedy status rezydenta podatkowego w Polsce. Rezydenci są objęci takimi samymi zasadami podatkowymi jak polscy obywatele z polską rezydencją podatkową. Rozliczenie musi zawierać przychody zarówno uzyskane w Polsce, jak i kraju, z którego obcokrajowiec pochodzi.
Podatki w przypadku zatrudnienia nierezydenta w Polsce
Z kolei nierezydentem jest osoba, która nie posiada stałego miejsca zamieszkania na terenie Polski. Cudzoziemiec w takim przypadku jest zobowiązany wyłącznie do opodatkowania tylko tych dochodów, które zostały uzyskane na terenie naszego kraju. Nierezydent ma ograniczony obowiązek podatkowy i może rozliczyć dochody z tytułu:
- pracy wykonywanej na terenie RP na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej, stosunku służbowego, spółdzielczego stosunku pracy;
- działalności gospodarczej prowadzonej na terenie Polski;
- działalności wykonywanej osobiście na terenie RP, niezależnie od miejsca wypłaty wynagrodzenia;
- nieruchomości ulokowanej w Polsce (bądź jej sprzedaży).
Nierezydent otrzymujący wynagrodzenie z tytułu stosunku pracy bądź służbowego czy spółdzielczego albo pracy nakładczej, powinien otrzymać od swojego pracodawcy dokument PIT-11 i się nim rozliczyć. Z kolei w pozostałych przypadkach obcokrajowiec powinien dostać od pracodawcy deklarację IFT-1R.
Ubezpieczenie społeczne cudzoziemców w Polsce
Warto jeszcze nadmienić, że przepisy jasno mówią o tym, że system ubezpieczeń społecznych obejmuje wszystkie osoby, które są zleceniobiorcami, pracownikami, prowadzą pozarolniczą działalność. Podlegają one obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Do grupy tej zaliczają się także cudzoziemcy, którzy pracują na terytorium RP. Przepisy mówią, że bez względu na obywatelstwo czy miejsce zamieszkania, jeśli wykonują pracę na obszarze Polski i (co ważne!) dla polskiego pracodawcy, to podlegają polskim ubezpieczeniom.